Sürdürülebilir Yatırım Nedir?

Son yıllarda yatırım dünyasında dikkat çekici bir yükseliş var: Sürdürülebilir yatırım. İlk bakışta karmaşık gibi görünse de bu yaklaşımın özü oldukça yalın: Paranızı değerlendirirken dünyayı daha yaşanabilir bir yer haline getirmek. Bu yaklaşım, yalnızca finansal getiri sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda çevresel (environmental), sosyal (social) ve yönetişimsel (governance) kriterleri de dikkate alarak yatırım yapmayı ifade ediyor. Sürdürülebilir yatırımla yalnızca finansal geleceğinizi güvence altına almakla kalmaz, aynı zamanda çevreyi koruyan, toplumsal sorunlara duyarlı ve etik değerlere bağlı bir yaklaşım sergilersiniz. İster iklim değişikliğiyle mücadeleye destek olun, ister eğitim, sağlık veya toplumsal eşitlik gibi sosyal alanlarda fark yaratın… Sürdürülebilir yatırım, daha adil, yaşanabilir ve dengeli bir dünya için etki yaratmanın güçlü bir yolu. Hem kazançlı hem anlamlı bir yolculuk…  Kulağa iyi geliyor, değil mi?

Sürdürülebilir Yatırım nedir?

Geleneksel yatırım yaklaşımları çoğunlukla finansal getiriler üzerine odaklanırken sürdürülebilir yatırım bu bakış açısını genişletir. Yani, yatırım kararları alınırken artık şu sorular da önem kazanır:

• Şirketin çevresel etkileri neler?
• Çalışan hakları ve iş etiği açısından nasıl bir yaklaşım benimseniyor?
• Kurumsal yönetim yapısı ne kadar şeffaf ve hesap verebilir durumda?

OECD’ye göre  sürdürülebilir yatırım, bir yandan karbon emisyonlarını azaltmayı ve gezegenimizin doğal kaynaklarını korumayı teşvik ederken diğer yandan istihdam yaratılmasına, beceri gelişimine ve eşit fırsatların sağlanmasına katkı sunan bir yatırım türü. Bu yatırım türüyle bir ekonominin üretim kapasitesini artırarak daha güçlü ve kapsayıcı bir büyümenin önünü açmak mümkün.

İster yerli ister yabancı firmalar tarafından yapılsın, sürdürülebilir yatırımlar yaşam standartlarını yükseltmenin ve herkes için daha adil, daha dayanıklı bir gelecek inşa etmenin anahtarı.

ESG (ÇSY) Kriterleri Nedir?

Bu soruların yanıtlanmasında temel çerçeveyi ESG (ÇSY) kriterleri sunuyor. ESG; çevresel, sosyal ve yönetişim alanlarında bir şirketin sürdürülebilirlik performansını değerlendirmeye yardımcı olan uluslararası standartlara verilen isimdir. Açılımları ise kısaca şöyle:

• E – Environmental (Çevresel): Şirketin doğaya olan etkisini kapsar. Karbon ayak izi, enerji ve su kullanımı, atık yönetimi ve temiz teknolojilere yatırım gibi unsurlar değerlendirilir.
• S – Social (Sosyal): Şirketin çalışanlarına, topluma ve paydaşlarına karşı sorumluluklarını nasıl yerine getirdiğine odaklanır. Çeşitlilik, kapsayıcılık, iş sağlığı ve güvenliği, insan hakları gibi alanları içerir.
• G – Governance (Yönetişim): Kurumsal yönetim yapısını inceler. Yönetim kurulu yapısı, şeffaflık, etik ilkeler, yolsuzlukla mücadele politikaları ve hissedar haklarının korunması gibi unsurlar değerlendirme kapsamındadır.

Hangi yatırım stratejileri kullanılıyor?

Sürdürülebilir yatırımda ESG faktörleri temel bir değerlendirme aracı olsa da yatırımcıların benimseyebileceği :

• Negatif/dışlayıcı taraması ile yatırım (Negative/exclusionary screening): Spesifik sektör, şirket veya uygulamalara yatırım yapılmaması üzerine kurulan yatırım stratejilerini kapsar. Örnek olarak tütün, kömür gibi sektörlerden uzak duran yatırım fonları verilebilir.
• Pozitif/iyi uygulama taraması ile yatırım (Positive/best-in-class screening): Sektördeki benzer oyuncularla karşılaştırıldığında olumlu ÇSY performansı gösteren şirketlere veya projelere yapılan yatırım stratejilerini kapsar.
• Etki yatırımı (Impact Investing): Belirli sosyal veya çevresel sorunlara doğrudan çözüm sunmayı hedefleyen stratejik yatırımlara verilen isim. Bu yaklaşım, yeterince hizmet alamayan bireyler veya topluluklar için sermaye erişimini artıran topluluk yatırımlarını da kapsar. Geleneksel olarak özel piyasa stratejisi olarak uygulansa da günümüzde halka açık piyasalarda faaliyet gösteren ve kendini "etki yatırımcısı" olarak tanımlayan fonlar da bulunmaktadır.

Sürdürülebilir Yatırım neden önemli?

• Sürdürülebilir yatırım, özellikle milenyum kuşağı ve etki yatırımcılarının artan ilgisiyle hızla yaygınlaşan bir yaklaşım. Etik değerleri gözeten bu yatırım modeli, şirketleri sadece kâr değil, aynı zamanda uzun vadeli sosyal ve çevresel fayda üretmeye teşvik ediyor. (kâr, insanlar ve gezegen) anlayışıyla finansal performansın yanı sıra toplumsal ve çevresel etkilerin de dikkate alınmasını sağlıyor.
• İklim değişikliği gibi küresel sorunların çözümünde sürdürülebilir iş stratejilerinin rolü büyürken yatırımcılar da değerlerine uygun seçimler yaparak bu dönüşümün parçası olabiliyor. Üstelik sürdürülebilir yatırım, rekabetçi finansal getiriler de sunabiliyor; örneğin 2020’de ESG odaklı fonların çoğu klasik endeksleri geride bıraktı. Bu eğilim hem yatırım seçeneklerini artırıyor hem de şirketleri daha sürdürülebilir hale gelmeye teşvik ediyor.

Sürdürülebilir yatırım araçları Garanti BBVA’dan

Nitelikli yatırımcılarımıza özel sürdürülebilir yatırım fonlarımızla, döviz bazında getiri hedefleyen çözümler sunuyoruz. Bireysel emeklilikte de çevresel ve toplumsal duyarlılığı yüksek şirketlere yatırım yapma imkânı sağlıyoruz. Türkiye’nin ilk yeşil halka arzına öncülük ederek ve sürdürülebilir tahvil/bono ihraçlarıyla uluslararası standartlarda finansman modelleri geliştiriyoruz. Sürdürülebilirliği tüm yatırım kararlarımızın merkezine alıyor, geleceğe birlikte değer katıyoruz. Sürdürülebilirlik ürünlerimiz için buraya tıklayabilirsiniz.