Ödemelerin İnterneti Kavramıyla Tanışmaya Ne Dersiniz?

Yazımızın başlığını okuyan pek çok kişinin, “Ne demek bu ödemelerin interneti?” dediğini duyar gibiyiz. Haklısınız, aslında bu kavram henüz dilimize yerleşmiş değil. Çünkü hâlen dünyada da tartışılmaya devam ediyor. Ödemelerin interneti kavramını anlatmaya geçmeden önce çıkış noktasından biraz bahsetmenin faydalı olacağını düşünüyoruz. Gelin, şimdi hep birlikte biraz çocukluğumuza gidelim. 

Hangimizin kendisine özel güçler sunan bir oyuncağı, kendisini özel hissettiren ve onu kullandığı anda dilediği her şeyi yapabildiğini hayal ettiği bir kıyafeti, kemeri veya tokası yoktu? Çocukluğumuzun sihirli eşyalarının birer yansıması, teknolojinin hızla gelişmesi ve internet kullanım oranının giderek yaygınlaşması sayesinde hayatımızda yer edinen cihazlarda kendini buldu. Evet, belki bu cihazlar henüz kolumuza taktığımızda bizleri uçurmuyor ancak akıllı saatlerimizle kalp atış hızımızı takip edebiliyor, ne kadar derin uyuduğumuzu ölçümleyebiliyor, günde kaç adım attığımızı artık biliyoruz! En sevdiğimiz yiyecekleri çok iyi bilen ve eksildiğinde bizim yerimize sipariş veren buzdolabımız “özel güçlere sahip” yakın bir dostumuz olabiliyor. Akıllı termostatımız biz evde yokken, ev sıcaklığını beklentilerimize göre ayarlayabiliyor. Tüm bu kolaylıkları mümkün kılansa nesnelerin interneti teknolojisi. İşte yaşam standartlarını daha pratikleştiren nesnelerin interneti teknolojisinin ödemelerde kullanılabilmesi yani aklımıza gelebilecek “internete bağlı” her cihazın ödeme alıp ödeme yapabilecek hale gelmesi ise internet of payments yani ödemelerin interneti olarak adlandırılıyor.

İnternete bağlı her cihazın ödeme yapabileceği bir gelecek

Nesnelerin interneti teknolojisine artık hepimiz aşinayız çünkü hem hâlihazırda bazılarını kullanmaya başladık hem de özellikle son birkaç yıldır bu alanda hayata geçirilen yenilikler sıklıkla kitle iletişim araçlarında yankı buluyor. Nesnelerin interneti, temelde günlük kullanımdaki nesnelerin internete bağlanarak veri gönderme-alma kabiliyeti şeklinde açıklanıyor. Bugün pazara alışveriş yapmaya gittiğimizde dahi, pazardaki peynirci amca akıllı telefonunu POS cihazı olarak kullanabiliyor. New York merkezli bir teknoloji endüstrisi araştırma şirketi olan 451 Research tarafından gerçekleştirilen Nesnelerin İnterneti Pazar Araştırması’na göre, küresel anlamda nesnelerin interneti cihazlarının sayısı 2019'da 7,9 milyarken, 2024'te 13,8 milyara ulaşacak. Bu rakama bilgisayarlar, akıllı televizyonlar ve oyun konsollarının dâhil edilmediği göz önüne alındığında, nesnelerin interneti teknolojisinin yaşam alanlarımızı giderek daha fazla kaplamaya yönelik ciddi bir potansiyel taşıdığı ortaya çıkıyor.

Nesnelerin interneti teknolojisinin yaygınlaşmasına paralel olarak ödemelerin interneti ekosisteminin hayatımıza entegre olması ise esasen nakit kullanımının giderek azaldığı bir dünyaya bizi götürüyor. Hâlihazırda özellikle gelişmiş ülkelerin dijital dönüşüm adaptasyonuyla birlikte hızla “nakitsiz topluma” dönüştüğü ve gelişmekte olan ülkelerin de bu yolda ilerlediği günümüzde, ödemelerin giderek daha görünmez hale geldiğini söyleyebiliriz. Bu noktada “Nedir bu nakitsiz toplum?” diye soruyorsanız, hemen açıklayalım. Nakitsiz toplum, finansal işlemlerin kâğıt veya madeni paralarla değil, işlem yapan taraflar arasında dijital bilgilerin (genellikle paranın elektronik temsili) aktarılmasıyla gerçekleştirilmesi anlamına geliyor. Yine 451 Research’ın yayınladığı Ödemelerin İnterneti Pazarı Araştırması’nda da nakitsiz toplum öngörülerini destekleyen bulgular yer alıyor. Buna göre, önümüzdeki birkaç yıl içinde ABD’de nesnelerin interneti yoluyla gerçekleştirilen para işlemleri en az yüzde 125 oranında artış gösterecek.

Ülkemizde nakit kullanımı azalıyor

Türkiye’de henüz “ödemelerin interneti” özelinde bir araştırma verisi bulunmasa da teknolojik gelişmeleri hızla benimseyen genç nüfusumuz ve internet kullanım yaygınlığı sayesinde şimdiden nesnelerin interneti cihazlarını benimsemeye başladığımızı ifade edebiliriz. Bu durum, geleceğe dair önemli mesajlar veriyor. Örneğin, 2018’de ülkemizde 31 milyon dolarlık bir pazar payına denk gelen 141 bin adet akıllı saat satılırken, bu rakamın önümüzdeki yıllarda giderek artacağı öngörülüyor. Öte yandan, özellikle son dönemde pandemi nedeniyle sosyal mesafeyi korumaya özen gösterilmesi, temassız ödeme alışkanlığının ülkemizde giderek artmasını sağladı. Bankalararası Kart Merkezi'nin verilerine göre, mayıs ayında yüz yüze yapılan her 3 kartlı işlemden biri temassız kartlarla gerçekleşti ve toplam 100 milyon kez temassız ödeme yapıldı. Bu veriler bize gün geçtikçe market ve günlük alışveriş gibi hayatın tüm alanlarında nakit kullanımının azaltılacağını; ödemelerin interneti teknolojisinin, sunduğu hız, pratiklik ve hayatı kolaylaştırma gibi özelliklerle benimsenebileceğini gösteriyor.

Peki, siz hangi eşyanızla ödeme işlemlerinizi hızlıca tamamlayabilmeyi isterdiniz? Hayalleriniz umduğunuzdan daha kısa zamanda gerçeğe dönüşebilir… Bizden söylemesi!