Araç Ticaretinde Sazan Sarmalı Dolandırıcılığı Nedir?

Araç ticareti, son dönemde dolandırıcıların hedefi hâline geldi. Alışverişin büyük oranda sosyal medya ve alışveriş platformları üzerinden ilerlemesi, kötü niyetli kişilerin insanları daha kolay kandırabilmelerine yol açıyor. Araç satın almak isteyenlerin mutlaka dikkat etmesi gereken dolandırıcılık yöntemlerinden biri de sazan sarmalı. Dolandırıcılar bu yöntemle sahte ilanları internete yükleyerek araç sahibi olmayı arzulayan kişileri kandırmayı ve paralarını almayı hedefliyor. Peki sazan sarmalı tam olarak nedir? Korunma yöntemleri neler? Güvenliğiniz için bu soruların yanıtlarını gelin birlikte inceleyelim.

Sazan sarmalı nedir?

2023 yılında araç ticaretinde önceki yıllara göre önemli bir artış yaşandı. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneğinin (ODMD) 2023 yılı otomotiv pazar verilerine göre otomobil ve hafif ticari araç pazarı yıllık bazda %57,4 büyüdü. Böylelikle sektörde ilk kez 1 milyonun üzerine çıkılarak toplamda 1 milyon 232 bin 635 araç satışı gerçekleşti. INDICATA’nın 2. El Online Pazar Analiz Raporu’na göre ikinci el araç piyasasında da durumlar benzer şekilde seyretti. 1 milyon 800 binin üzerinde satış gerçekleşti. Artan hareketlilik, sazan sarmalı dolandırıcılığında da artışa neden oldu.

Sazan sarmalı dolandırıcılığı, genellikle internetten veya sosyal medya üzerinden yayılan araç satış ilanları aracılığıyla gerçekleştirilen bir dolandırıcılık yöntemidir. Satıcı pozisyonunda bulunan dolandırıcılar, kendilerini gerçek bir araç sahibi gibi göstererek alıcıyı çeşitli tuzakların içine çekerler. Gerçekte var olmayan yüksek fiyatlı bir aracı düşük fiyatla satar gibi gösterip mağduriyet yaratmayı amaçlarlar.

İlanlarda genellikle acil bir satışın olduğu, maddi sıkıntılar yaşandığı veya benzer başka bir sebep gösterilerek düşük fiyatlar için haklı bir gerekçe öne sürülür. Alıcı ise bu tür ilanları görüp uygun fiyatlı bir araç bulduğunu düşünerek dolandırıcının tuzağına düşer.

Alıcıdan kapora talep eden dolandırıcılar, bu ödemenin gerçekleşmesi durumunda aracın kendisine teslim edileceğini söylerler. Genellikle noter işlemleri mesai saatinin sonuna denk getirilir ve satışın aceleyle gerçekleşmesi için uğraşılır. Ayrıca çoğunlukla aracın sahibinden ziyade sözde bir yakını satış işlemlerini yürütür. Ancak ödeme yapıldıktan sonra aracın var olmadığı ortaya çıkar ve alıcı maddi zarara uğrar.

Sazan sarmalı yöntemini daha iyi anlamak için bir örnekle ele alalım:

Gerçek alıcı: Ali

Gerçek satıcı: Ayşe

Dolandırıcı: Veli

Veli, Ayşe’yi arayıp ilandaki arabayı beğendiğini ve en kısa sürede almak istediğini söyleyip, ilanı kaldırtır (genelde değerinden çok fazla yazanlar tercih ediliyor). Kendisi aynı bilgi ve resimlerle piyasa değerinden çok daha düşük bir fiyata ilan koyar. Kısa süre sonra Ali alıcı olmak ister. Veli, Ali’ye şehir dışında olduğu için satışa yakınının geleceğini, ancak yakınına borcu olduğu için arabanın fiyatıyla ilgili konuşulmamasını rica eder.

Veli, Ayşe’ye de arabayı almaya arkadaşının geleceğini veya aracılık ettiğini söyler. 

Ucuza araba bulduğu için mutlu olan Ali ve arabasını değerinden çok fazlasına satacağı için mutlu olan Ayşe çok fazla kurcalamadan gelen teklifi kabul eder. Ali, parayı son aşamada Veli’ye atar. Sazan sarmalı dolandırıcılığı da bu şekilde gerçekleşmiş olur.

Sazan sarmalından korunma yöntemleri neler?

Sazan sarmalı dolandırıcılığının nasıl işlediğini öğrendiğimize göre sıra bundan korunma yöntemlerine geldi. Siz de aşağıdaki yöntemleri uygulayarak kendinizi sazan sarmalına maruz kalmaktan koruyabilirsiniz.

Güvenilir platformları kullanın

Araç ticareti için güvenilir ve tanınmış platformları tercih edin. Bilindik araç satış siteleri veya uygulamalar üzerinden işlem yapmak, dolandırıcılığa maruz kalma riskinizi azaltabilir.

İlan detaylarını inceleyin

İlanlarda yer alan bilgileri dikkatlice okuyun. Cazip fiyatlar ve acil satış durumlarına karşı dikkatli olun. Eğer bir teklif gerçek gibi görünüyorsa bunu doğrulamak için ek araştırmalar yapabilirsiniz.

Yüz yüze görüşme talep edin

Mümkünse satıcıyla yüz yüze görüşmeyi tercih edin. Aracı yerinde inceleyerek satıcıyla doğrudan iletişim kurun. Bu sayede aracın gerçekten var olup olmadığını teyit edebilirsiniz.

Ön ödemelerden kaçının

Satıcı, aracın fiyatını önceden ödemenizi istiyorsa dikkatli olun. Özellikle şüpheli durumlar veya acil satış bahaneleriyle talep edilen ön ödemelerden kaçınmanızda fayda var. Herhangi bir ödeme yapmadan önce aracı görüp, beğendiğinizden emin olun.

Belgeleri inceleyin

Aracın sahiplik ve bakım geçmişi gibi bilgilerinin yer aldığı belgeleri dikkatlice inceleyin. Sahte belgelerle yapılan dolandırıcılıkları önlemek için resmî kurumlardan alınan belgeleri tercih etmelisiniz. Satışı gerçekleştirecek kişi araç sahibinden farklı ise vekâletnameyi kontrol etmeyi ihmal etmeyin.

Profesyonel yardım alın

Aracı bir uzmana göstererek mekanik durumu ve değeri konusunda detaylı bir rapor alın. Bu sayede sürpriz masraflarla karşılaşma riskinizi azaltabilirsiniz.

Referansları kontrol edin

İnternet üzerinde veya çevrenizdeki kişiler aracılığıyla satıcı hakkındaki referansları kontrol edin. Daha önce aynı satıcıyla işlem yapmış kişilerin deneyimlerini öğrenmek, güvenliğiniz açısından önemli olabilir.

Özetle sazan sarmalı dolandırıcılığı, araç sahibi olmak isteyen kişileri tuzağa düşürmek için kullanılıyor. Araç satın alırken kötü niyetli kişilerle karşı karşıya kalmamak için yukarıdaki korunma yöntemlerinden faydalanabilirsiniz. Güvenliğiniz için “Kart Bilgilerinizi İnternet Dolandırıcılığından Nasıl Korursunuz?” yazımızı da okuyabilirsiniz.