KOBİ, Esnaf ve Ticari Firmalar, Şubeye Gitmeden de Banka Müşterisi Olabiliyor

Teknolojik gelişmeler, en büyük tasarruf hedefinin “zaman” üzerinde temellendirildiği bu dönemde, şirketlerin banka müşterisi olma yolunda attıkları adımları kolaylaştırıyor. Dijital kanallar üzerinden banka müşterisi olma yolunun açılmasıyla şirketler hem zaman hem de maliyetler noktasında avantajlar elde etme şansı yakaladılar. 1 Nisan 2021 tarihinde yayımlanan “Bankalarca Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelik” ile şahıs şirketleri için uzaktan görüntülü görüşme yöntemi kullanarak banka müşterisi olmalarının imkânı sağlanmıştı. Fakat tüzel kişi bağlamında bu olanaktan yararlanmak mümkün değildi. Bu durum 25 Mayıs 2023’te hazırlanan ve 1 Haziran 2023’te yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile son buldu. Buna göre, yönetmeliğin 6. maddesinin 1. fıkrasında yer alan “kişi” ibaresi “sürekli iş ilişkisi tesis edilecek kişi veya tüzel kişi” şeklinde değiştirildi. Bunun meali şu idi: Şubeye gitmeden dijital ortamdan banka müşteri olma avantajından sadece şahıs şirketleri değil, tüzel kişi temsiliyeti olan limited şirketi ve anonim şirket kategorisindeki yapılar da yararlanabilecek.

Gelin filmi en başa saralım ve giriş sahnesini de şahıs şirketi, limited şirketi ve anonim şirketi arasında ne gibi farklar olduğuna avantaj/dezavantaj ekseninde bakalım.

Şahıs, Limited ya da Anonim… Avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Her şeyden önce “gerçek kişi” ve “tüzel kişi” tarifi yaparak başlamak yazımızın sağlam temellere oturması bakımından önemli. Bunu basit bir tabloda şöyle açıklayabiliriz: 

Tabloyu şöyle okuyabiliriz: Gerçek kişi, bir kişinin doğumdan itibaren ölümüne kadar geçen sürede sahip olduğu hukuki haklarını ve bizatihi kişinin kendisini tanımlayan kavrama verilen addır. Kişinin var olması ile kazandığı hak ve hürriyetleri kapsar. Tüzel kişi ise, hukuki boyutu olan evraklarda belirtilen devlet, dernek, okul, vakıf, şirket ve benzeri resmi topluluğun temsil hakkına sahip kişi anlamına gelir. Bir kurumda karar ve imza yetkisine sahip olan kişidir. Buna paralel olarak, bu kuruluşların davranışlarından doğan yaptırımların da yasal olarak muhatabıdır.

Şimdi gelelim şirket yapılarına. Tüzel kişiliği olan şirketler içerisinde en sık karşılaştığımız yapılar; şahıs şirketi, limited şirketi ve anonim şirketidir. Tüzel kişiliği olan şahıs şirketleri, limited ve anonim şirketlere göre daha küçük çaplı, ortak sayısı belirli olan ve ortaklarının sorumlulukları sınırsız olan şirket tipleridir. Ortaklarının sorumlulukları sınırsız… İşte bu durum şahıs şirketleri için belki de en büyük handikaptır. Şahıs şirketinde ortaklar geçek kişi olmak zorundadır. Bu üç şirket yapısı arasındaki en önemli fark da budur aslında. Bu zorunluluk nedeniyle şahıs şirketlerinin ortakları şirketin borçlarından bütün mal varlıklarıyla sorumludur. Limited şirketi ve anonim şirketlerde ise firma, borçlarından kendi mal varlığıyla sorumludur. Ortakların mal varlığına gidilmez. Diğer bir deyişle limited ve anonim şirketlerde sadece şirket iflas eder, şirketin ortakları ise şahsi olarak bundan etkilenmez. Ancak şahıs şirketlerinde, herhangi bir iflas durumda ortaklar bundan kişisel mal varlıklarıyla da %100 olarak etkilenirler. Bu husus, özellikle risk alacak olan girişimciler için dikkat edilmesi gerekenler listesinin başında yer alır.

Limited şirketi ile anonim şirketi arasındaki en farklar için ayrı bir paragraf açtığımızda en başa “ortakların sorumlulukları” ve “hisse devri” başlıklarını koymamız gerekir. Limited şirketler için ortak sayısında üst barem 50’dir, anonim şirketlerde ise ortak sayısında üst sınır diye bir şey yoktur. Anonim şirketlerde şirket ortaklar, sermaye borçlarını ödedikten sonra kamu borçlarından sorumlu olmazlar. Limited şirketlerde ise şirket ortakları SGK primi, vergi borcu ve benzeri kamu borçlarından taahhüt ettikleri sermaye oranıyla sorumlu olurlar. Hisse devri tarafında limited şirketlerde süreç, anonim şirketlere göre biraz daha fazla prosedür içerir. Limited şirketlerde hisse devirlerinin noter huzurunda yapılması gerekir.

Şirketlerin Banka Müşterisi Olması Yolunda Dijital Kolaylık

Yazının başında altını çizdiğimiz, yönetmelikte yapılan 25 Mayıs 2023 tarihli değişiklikle Türk Ticaret Kanunu kapsamında ticaret şirketi olarak faaliyet gösteren tüzel kişilerin, banka müşterisi olmak için dijital kanalları kullanabilmesinin yolu açıldı. Yönetmelik değişikliği ile getirilen düzenlemeler şu başlıklarla ifade edilebilir:

• Tüzel kişi müşteri ediniminin “ticari şirketler” ile sınırlandırılması,
• Tüzel kişinin temsilcisinin kimlik tespiti,
• Tüzel kişinin kimlik tespiti.

Bu noktada altını çizmemiz gereken birkaç aşama var. İlk olarak, tüzel kişinin temsilcisinin kimlik tespitinin yapılması ve tüzel kişiyi temsile yetkili olduğunun doğrulanması gerekir. Burada gerçek kişilerde uygulanan “uzaktan kimlik tespiti esasları” aynı şekilde ilerletilir. Yetki konusundaki doğrulama, kişiden alınan bilgilerin MERSİS ve/veya Ticaret Sicil Gazetesi’nden edinilen güncel bilgilerle eşleştirilmesi suretiyle yapılır. Burada bir not düşelim: İhtiyaç duyulması hâlinde banka, doğrulama yöntemi olarak, tüzel kişiyi temsile yetkili olunduğunu gösteren imza sirkülerinin bir örneğini de görmek isteyebilir. Tüzel kişiyi temsile yetkili birden fazla kişinin bulunması durumunda ise bu doğrulamanın farklı zamanlarda yapılmasının mümkün olduğunu ayrıca belirtelim.

Öte yandan bir de tüzel kişinin tespitinin yapılması durumu var. Bu da MERSİS ve Sicil Gazetesi üzerinden tüzel kişiye ait ticaret unvanı, ticaret sicil numarası, faaliyet konusu ve adresi; Gelir İdaresi Başkanlığının veri tabanı üzerinden de vergi kimlik numarası doğrulanarak yapılır. Kimlik tespiti sürecinde, tüzel kişinin gerçek faydalanıcısının ortaya çıkarılması için gerekli tedbirleri alma yükümlülüğü bankaya aittir.

Firmalar Mobil Bankacılığı Kullanarak Garanti BBVA’lı Olabilirler

Tüzel kişiliğe sahip bir firmanın Garanti BBVA’lı olması içi şubeye gitmesine artık gerek yok. Ticari banka hesabı açmak ve müşteri olmak oldukça kolay bir hâle geldi. Mobil üzerinden kolay ve güvenilir şekilde müşteri olabilmek mümkün. Atılması gereken adımlar şunlar:

• Hâlihazırda bireysel müşteri olunmaması durumunda öncelikle Garanti BBVA Mobil’i indirip bireysel müşteri olmak gerekir.
• Eğer Garanti BBVA hesabı varsa direkt olarak Mobil uygulamaya giriş yapılabilir.
• “Profilim ve Ayarlar” menüsünden, “Kurumsal Müşteri Olun” seçilir.
• Firmaya ait vergi kimlik numarası ve telefon numarası yazılır.
• Hesabın açılmasının istendiği şube seçilir.
• Görüntülü görüşmeyle süreç tamamlanır ve ardından gerekli belgeler mobil üzerinden onaylanır.
• Telefona gönderilen geçici parolayla Garanti BBVA Kurumsal Mobil’e giriş yapılır.

Mevcut durumda, münferit ya da müşterek temsil yapısına sahip limited şirket statüsünde kurulmuş tüzel firmalar Garanti BBVA Mobil üzerinden müşteri olabilir. Limited şirketlerde %25 ve üzeri gerçek kişi ortaklığa sahip temsile yetkili kişiler tarafından hesap açılabiliyor. İlgili firma için tek ortak/tek temsili yetkili olunması durumunda mobilden “Kurumsal Müşterimiz Olun” akışı tamamlandığında tüzel hesap hemen aktifleşir. Eğer firmada birden fazla temsile yetkili kişi/ortak bulunuyorsa, firma hesabının aktifleşmesi için, tüm yetkililerin Garanti BBVA Kurumsal Müşterimiz Olun>Başvuru Takibi akışından ilgili tüzel firma hesap açılışına onay vermesi gerekir.

__________

Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.